یکی از بزرگترین مراکز صنعت سفالگری، کوزه‌گری و هنرهای وابسته به آن در دوران طلایی اسلام نیشابور بوده‌است.

نیشابور، شهر فیروزه‌ها، شهری که در دوران تاریخی متفاوت اسامی مختلفی به خودگرفته و برخی لقب‌ها نیز از سوی اهل فرهنگ و دانش و سیاست بر روی آن گذاشته شده‌است، نیشابور را رئونت، ابرشهر، نیشاپور، ایرانشهر، جهانشهر، خزانه مشرق و معدن فضلا و....می‌گفتند.

 پژوهشگران، بر این باورند که هنر برجای مانده در سفالینه‌های نیشابور، در ادامه روند هنر دوره ساسانی بر روی فلز است. هنر سفالگری نیشابور، تنوع زیادی در تکنیک‌های ساخت سفال دارد همچنین دارای تنوع طراحی نقوش و خوشنویسی روی آن نیز هست که بیانگر قدرت و تسلط هنرمندان این هنر است. شکل لعاب‌دهی متنوع، کتیبه‌های زیبای ظروف به خط کوفی، نقوش گیاهی، حیوانات و انسان و نیز توانایی در ترکیب‌بندی تصویری نیز مهارت هنرمند آن دوره را اثبات می‌کند و سبب برتری و تمایز این سفال‌ها با سفال‌های دیگر می‌شود. سده ۳ و ۴ هجری اوج هنرسفالگری‌ در شرق ایران در منطقه نیشابور است صنعتگران حوزه سفال‌سازی در نیشابور با ترکیب نقوش ساسانی و هنر خوشنویسی اسلامی سفالینه‌هایی را به وجود آوردند این سفال‌ها معروف به سفال‌های سامانی، سفال‌های نیشابوری است. 

یکی از این سفال‌ها لعاب گلی است سفالینه‌هایی با پوشش گلی و نقوش سیاهرنگ بر زمینه شیری، با تزئینات کوفی ساده، شیوه‌ی تزئین و ترسیم خطوط و نقوش، به طریقه‌ی ترسیم روی پوسته عاجی و کرم‌رنگ و زیر لعاب بیرنگ شفاف بوده است، برای تهیه زمینه و بوم پس از شکل دادن سفال، بدنە‌ی آن را با پوسته و آستری از دوغاب رس‌سفید و مناسب می‌اندودند و سپس آن را می‌پختند و پس از بیرون آوردن از کوره و سردشدن، روی این زمینه سفید با قلم مشکی و خطوط کوفی می‌نوشتند و تزئینات پرنده و حیوان و به ندرت اشکال آدمی را روی آن ترسیم می‌کردند.

 ویژگی‌های کلی این نوع ظروف عدم تراکم نقش و ایجاد فضای خالی در زمینه است نقش این دسته از سفالینه‌ها شامل کتیبه‌ها، نقشمایه‌های گیاهی و نقش تجریدی پرنده است که در برخی موارد می‌توان تأثیر نقش‌مایه‌های دورە ساسانی را در آن‌ها مشاهده کرد نقوش، گاه ظریف و گاه بی‌ظرافت نقش شده‌اند، ولی در هرحال جاندار هستند.

اسب نیشابوری نیز به روش لعاب گلی ساخته شده و بر روی بدنه آن تزیینات و آرایه‌هایی‌ست که از هنر ساسانیان به ارث رسیده تحت عنوان آرایه های برگ نخلی که در تزیین و طراحی بسیاری از نقش جانوران نیشابور دیده می‌شود.

متاسفانه اطلاعات زیادی درباره این اسب و محل نگه‌داری و کشف آن نیست اما این مجسمه توسط گروه دستان سرامیک در طول 16 با عرض 7 و ارتفاع 19 سانتی متر بازآفرینی شده‌است.

نویسنده : شادی شعبانی